(Μυθολογικό Λεξικό)
Αρχαιότατο ιερατικό γένος. Μαζί με τους Κήρυκες (άλλο ιερατικό γένος) οι Ευμολπίδες είχαν την αρμοδιότητα και τη φροντίδα της τέλεσης των Ελευσίνιων μυστηρίων και γι΄ αυτό η αθηναϊκή πολιτεία τούς είχε παραχωρήσει πολλά προνόμια. Γενάρχης και επώνυμος του γένους ήταν, σύμφωνα με την παράδοση, ο Εύμολπος. Το όνομά τους σήμαινε «αυτοί που τραγουδούν (μέλπουν) ωραία».
Από τους Ευμολπίδες, όπως και από τους Κήρυκες, εκλέγονταν οι ιεροφάντες που, μαζί με την ιέρεια της Δήμητρας, τελετουργούσαν στα Ελευσίνια μυστήρια και έκαναν την αναπαράσταση της αρπαγής της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα. [GLi] Εκλέγονταν επίσης οι επιμελητές των οικονομικών του ιερού της Ελευσίνας, ενώ μετείχαν και στο δικαστήριο που έκρινε υποθέσεις σχετικές με τα μυστήρια.
Στις αρμοδιότητες των Ευμολπιδών ήταν και το δικαίωμα να αποκλείουν από τη μύηση στα μυστήρια (δικαίωμα «προρρήσεως»), όσους είχαν κάνει φόνο και τους βάραινε το μίασμα του αίματος, καθώς και όσους δεν ήταν Έλληνες (τους «βαρβάρους»). Είχαν ακόμη βαρύνουσα γνώμη σε ζητήματα ασέβειας και είναι χαρακτηριστικό ότι, μαζί με τους Κήρυκες, είχαν αντιδράσει στην επιστροφή του Αλκιβιάδη στην Αθήνα το 408 π.Χ., γιατί είχε διακωμωδήσει τα Ελευσίνια Μυστήρια.
