(Πληροφορική)
(Θυληκό = η μνήμη) – Η μνήμη ενός υπολογιστή είναι το ολοκληρωμένο κύκλωμα στο οποίο γίνεται αποθήκευση πληροφοριών απαραίτητων κατά τη λειτουργία του συστήματος.
Από τη μνήμη μπορεί ο επεξεργαστής να ανακαλεί τις πληροφορίες που χρειάζεται, ώστε να εκτελεί σωστά τις [GLi] εργασίες είτε του λειτουργικού συστήματος είτε των διάφορων εφαρμογών που χρησιμοποιεί ο χρήστης.
Υπάρχουν δύο γενικές κατηγορίες μνήμης σε ένα υπολογιστικό σύστημα, ανάλογα με το αν διατηρούν ή όχι τις αποθηκευμένες πληροφορίες μετά το κλείσιμο του υπολογιστή και την παύση της τροφοδοσίας:
α) η μνήμη τυχαίας προσπέλασης (RAM = Random Access Memory), στην οποία οι πληροφορίες μπορούν να γραφούν και να διαβαστούν, αλλά αποθηκεύονται μόνο προσωρινά, δηλαδή διαγράφονται με το κλείσιμο του υπολογιστή και
β) η μνήμη μόνο ανάγνωσης (ROM = Read Only Memory), δηλαδή μνήμη από την οποία μόνο διαβάζονται πληροφορίες και οι οποίες διατηρούνται ακόμη και όταν κλείσει ο υπολογιστής.
Το μέγεθος της μνήμης μετριέται σε bytes και τα πολλαπλάσιά του KB (kilobyte), MB (Megabyte), και GB (Gigabyte).
Σήμερα ένας προσωπικός υπολογιστής περιέχει μνήμη RAM που κυμαίνεται συνήθως από 32 μέχρι και 256 ΜΒ και μπορεί να αυξηθεί περισσότερο.
Η μνήμη RAM είναι πολύ ταχύτερη κατά την ανάγνωση πληροφοριών από ότι τα άλλα αποθηκευτικά μέσα (σκληρός δίσκος, δισκέτα, CD-ROM). Έτσι όσο περισσότερη μνήμη RAM διαθέτει ένας υπολογιστής, τόσο ταχύτερα θεωρείται ότι αυτός μπορεί να λειτουργήσει, αφού μπορούν να τοποθετηθούν σε αυτή περισσότερες πληροφορίες και να αποφευχθεί η συχνή πρόσβαση του επεξεργαστή στις πληροφορίες τού περισσότερο αργού σκληρού δίσκου. Από φυσική άποψη η μνήμη RAM αποτελείται από ανεξάρτητα ολοκληρωμένα κυκλώματα τοποθετημένα σε ειδικές βάσεις (λέγονται SIMM ή DIMM) που συνδέονται με τη μητρική κάρτα του υπολογιστή.
Το πιο γνωστό παράδειγμα μνήμης ROM είναι το ολοκληρωμένο κύκλωμα που είναι γνωστό με την ονομασία BIOS (Basic Input/Output System) και περιέχει τις εντολές που εκτελούνται κατά την εκκίνηση του υπολογιστή. Υπάρχουν και άλλα είδη μνήμης ROM, όπως PROM (Programmable ROM, μνήμη που μπορεί να προγραμματιστεί μια φορά από το χρήστη), EPROM (Erasable Programmable ROM, μνήμη που μπορεί να προγραμματιστεί και να διαγραφεί πολλές φορές με εφαρμογή έντονης υπεριώδους ακτινοβολίας πάνω στο ολοκληρωμένο κύκλωμα) και EEPROM (Electrically Erasable Programmable ROM, μνήμη που επίσης μπορεί να προγραμματιστεί και να διαγραφεί πολλές φορές εφαρμόζοντας ηλεκτρική τάση υψηλότερη από ότι συνήθως).
Η μνήμη RAM διακρίνεται, επίσης, σε δύο κατηγορίες:
τη στατική RAM (Static Ram ή SRAM) και τη δυναμική RAM (Dynamic RAM ή DRAM).
Η δυναμική RAM αποτελείται από τέτοια ηλεκτρονικά κυκλώματα που για να διατηρήσουν τις πληροφορίες χρειάζεται αυτές να ανανεώνονται κάθε λίγα χιλιοστά του δευτερολέπτου με ένα νέο παλμό τάσης. Αντίθετα, η στατική δε χρειάζεται ανανέωση των πληροφοριών.
Το χαρακτηριστικό αυτό καθιστά τη στατική μνήμη γρηγορότερη αλλά και ακριβότερη από τη δυναμική.
Έτσι, οι κατασκευαστές των υπολογιστών χρησιμοποιούν δυναμική RAM για τα συνηθισμένα κυκλώματα μνήμης, αλλά εγκαθιστούν στατική στα κυκλώματα της κρυφής μνήμης (cache memory), η οποία βρίσκεται μέσα στον επεξεργαστή και [GLi] πρέπει να είναι γρηγορότερη στη λειτουργία της.
Η κρυφή αυτή μνήμη χρησιμοποιείται, όταν μεταφέρονται δεδομένα από τη συμβατική μνήμη προς τον επεξεργαστή, τα οποία πιθανότατα θα ξανά χρειαστούν αργότερα.
Αποθηκεύονται στην κρυφή μνήμη που διαθέτει εσωτερικά ο επεξεργαστής και έτσι αντί να ζητηθούν και πάλι από την κανονική μνήμη RAM (που είναι δυναμική και, επομένως, πιο αργή) μεταφέρονται από την κρυφή (που είναι στατική και, επομένως, πιο γρήγορη).
Η τεχνική αυτή αυξάνει σημαντικά την αποδοτικότητα του επεξεργαστή.
