(ΒΟΤΑΝΙΚΗ)
Κοινή ονομασία του δικοτυλήδονου σαρκόρριζου ποώδους φυτού Raphanus sativus (Ράφανος ο ήμερος), της οικογένειας Σταυρανθή. Το ραπανάκι κατάγεται από την κεντρική και δυτική Κίνα, ήταν όμως γνωστό και καλλιεργούνταν στην Αίγυπτο από την[GLi]εποχή των φαραώ. Στην Ελλάδα το καλλιεργούσαν επίσης από την αρχαιότητα και ήταν γνωστές διάφορες αυτοφυείς ποικιλίες του με διάφορα σχήματα της ρίζας του (κωνικό, σφαιρικό κ.ά.).
Το ραπανάκι είναι μονοετές ή διετές φυτό και καλλιεργείται για την κονδυλώδη ρίζα του. Τα φύλλα του ραπανιού είναι δύο ειδών: τα κατώτερα είναι έλλοβα, ενώ τα ανώτερα λογχοειδή οδοντωτά. Είναι τραχιά και βγαίνουν σε παράρριζη ροζέτα, στο κέντρο της οποίας εμφανίζεται το ανθοφόρο στέλεχος.
Έχει άνθη κίτρινα ή άσπρα.
Ο καρπός του είναι λογχοειδές κέρατο (κάψα) με πολλά σφαιρικά και μικροσκοπικά σπέρματα.
Το ραπανάκι σπέρνεται από το φθινόπωρο και σε ψυχρές περιοχές από το Φεβρουάριο, σε διαδοχικές σπορές κάθε 10 μέρες ως το καλοκαίρι, για να υπάρχουν συνέχεια στην αγορά νωπά ραπανάκια. Το καλοκαίρι σταματά η σπορά, γιατί το ρίζωμα γίνεται βαμβακώδες και χωρίς γεύση. Η ρίζα του εξογκώνεται γρήγορα στο πάνω μέρος της και αναπτύσσει λίγα ριζίδια στο κάτω μέρος.
Το ραπανάκι είναι το λαχανικό που μαζεύεται νωρίτερα, γιατί φτάνει σε κατάσταση συγκομιδής (κατάλληλο μέγεθος) σε 3–6 εβδομάδες από τη σπορά του.
Όταν τα ραπανάκια δε μαζευτούν έγκαιρα, γίνονται κούφια με βαμβακώδη υφή.
Το ραπανάκι έχει τη χαρακτηριστική καυστική ουσία όλων των σταυρανθών, στην οποία οφείλει τις ορεκτικές του ιδιότητες.
Σε φτωχά και ξερά εδάφη η καυστικότητα αυξάνεται.
Έχει επίσης και πολλές φαρμακευτικές ιδιότητες.
Γνωστές ποικιλίες είναι οι βραχύρριζες, όπως τα κόκκινα σφαιρικά, τα λευκά σφαιρικά διαμέτρου 3–5 εκ., τα κερασωτά διαμέτρου 2–3 εκ. και πολύ καυστικά, τα δίχρωμα ή ασπρομύτικα, [GLi]που είναι κόκκινα στη βάση και άσπρα στην κορυφή, και οι μακρόρριζες, όπως τα κόκκινα και τα άσπρα κωνικά μήκους 10 εκ. και διαμέτρου 2–5 εκ.
Παλιότερα καλλιεργούνταν διάφορες ποικιλίες με μεγαλύτερες διαστάσεις μήκους και διαμέτρου, τα γνωστά ραπάνια ή ρεπάνια.
Με την κοινή ονομασία ρεπάνι είναι γνωστό και το φυτό Βρασσική η ράπα.
Για την Ελληνική γλώσσα, ανήκει στα ουδέτερα έτσι παίρνει το, άρθρο (το), που ανήκει στα ουδέτερα. Έτσι αναφαίρεται = το ραπανάκι, ή, το ρεπανάκι. . . .
ΕΠΕΚΤΑΘΕΙΤΕ ΕΔΩ : Όλα για τα ραπανάκια – all about the radishes
