Το νερό του αγιάσματος ανακαλύφτηκε θαυματουργικά, κατά την παράδοση, από τον αυτοκράτορα Λέοντα Α΄ (457-474), ο οποίος[GLi]έχτισε εκεί μεγάλο ναό προς τιμή της Θεοτόκου.
Ο ναός αυτός καταστράφηκε και ανοικοδομήθηκε επανειλημμένα. Οι Αρμένιοι επιχείρησαν να οικειοποιηθούν το αγίασμα το 1732 επί σουλτάνου Μαχμούτ Α΄, χωρίς όμως να το πετύχουν. Οι γενίτσαροι το 1821 κατέστρεψαν το ναό, αλλά στα ερείπιά του ξαναχτίστηκε νέος.
Το αγίασμα βρίσκεται σε βάθος λίγων μέτρων κάτω από τη γη και η πηγή του είναι αστείρευτη. Μέσα στη μαρμάρινη δεξαμενή του ζουν μικρά ψάρια, για τα οποία αναφέρει η παράδοση ότι τη μέρα που έγινε η άλωση της Πόλης, ενώ τηγανίζονταν, πήδησαν έξω από το τηγάνι και έπεσαν στη δεξαμενή του αγιάσματος.
Για τους Βυζαντινούς ήταν το πιο περίφημο[GLi]άγιασμα τους και πολλοί θεραπεύονταν με τη χάρη της Θεοτόκου, της «Ζωοδόχου Πηγής». Όπως έγινε με τα άλλα προσκυνήματα της Κωνσταντινούπολης, έτσι και η φήμη της Ζωοδόχου Πηγής εξαπλώθηκε σ’ όλους τους ορθόδοξους και πολλοί ναοί με το όνομα αυτό χτίστηκαν και χτίζονται. Επίσης καθιερώθηκε γιορτή προς τιμή της την Παρασκευή της Διακαινησίμου εβδομάδας.
Επίσης η Ζωοδόχος Πηγή είναι γνωστή και ως Μπαλουκλή.
