Δεν είναι ίσως πολλές οι νοικοκυρές που ξέρουν, ότι η γνωστότερη κοινή αγκινάρα (επιστημονική σημασία = Κινάρα, ή σκόλυμος), που μας δίνει θρεπτικά και εύγευστα φαγητά, αποτελεί την βάση σε διάφορα ευρωπαϊκά σπεσιαλιτέ για την θεραπεία ηπατικών παθήσεων.
Αξίζει λοιπόν τον κόπο να γνωρίσουμε[GLi]καλύτερα την ταπεινή αγκινάρα που τόσο είναι χρήσιμη και τόσες υπηρεσίες προσφέρει στον άνθρωπο.
Η εξωτερική μορφή του φυτού αυτού είναι τόσο γνωστή ώστε δεν υπάρχει λόγος να την περιγράψουμε. Αρκεί μόνο να αναφέρουμε ότι η αγκινάρα που τρώμε εμείς εδώ στην Ελλάδα, δεν είναι το μοναδικό είδος αγκινάρας που υπάρχει στον κόσμο.
Αυτό είναι το κοινότερο είδος, τρώγονται δε κυρίως η «ανθοδόχη», (η καρδιά, η ψίχα) και οι βάσεις των φύλλων.
Υπάρχουν όμως και άλλα είδη αγκινάρας μερικά μάλιστα περίφημα, όπως είναι εκείνο που τρώγεται κυρίως στην Γαλλία και την Ιταλία και που ονομάζεται επιστημονικά «κινάρα η καρδονίσκη». Φαίνεται πως αυτό είναι το φυτό, το οποίο ονόμαζε «κάκτο» ο Θεόφραστος, που έχει πολλές επίσης θεραπευτικές ιδιότητες. Η αγκινάρα περιέχει άφθονο φυτικό λεύκωμα και γι` αυτό είναι φαγητό θρεπτικότατο. Όταν είναι μάλιστα καλά μαγειρεμένη, είναι και πολύ εύπεπτη.
Η κυριότερη ένδειξη χορηγήσεως της αγκινάρας ως θεραπευτικού μέσου είναι οι παθήσεις του ήπατος.
Ξένοι ιατροί δοκίμασαν το αφέψημα των φύλλων του στελέχους και της ρίζας της αγκινάρας σε αρρώστους με διόγκωση και ανεπάρκεια σημαντικού βαθμού του ύπατος, επέτυχαν με πολύ καλά αποτελέσματα.
Το αφέψημα της αγκινάρας γίνεται όπως και του τσαγιού, του φασκόμηλου, του τίλιου κλπ. Εκτός από το αφέψημα, που χορη[GLi]γείται κρύο μαζί με Ζάχαρη σε δόση τριών ποτηριών κρασιού ημερησίως. Επίσης δοκιμάστηκε και το εκχύλισμα της αγκινάρας για τις ίδιες παθήσεις το οποίο όμως πρέπει να παρασκευασθεί από φαρμακοποιό και να χορηγηθεί κατά τις οδηγίες γιατρού.
Με τη θεραπεία αυτή αποκαθίσταται η φυσιολογική λειτουργία της πέψεως, αυξάνει η διούρηση και βελτιούται σημαντικά η γενική κατάσταση του αρρώστου.
Λόγω ακριβώς αυτής της διουρητικής ιδιότητος του, το αφέψημα των φύλλων της αγκινάρας χορηγείται και ως διουρητικό σε περιπτώσεις που επιβάλλεται η αύξηση της διούρησης, (καρδιοπάθειες, εξιδρώματα κλπ.).
Έχει εξακριβωθεί επί πλέον, ότι η αγκινάρα περιέχει τανίνη και γι` αυτό χορηγείται ως τονωτική και στυπτική σε ανάλογα περιστατικά. Οι ιδιότητες αυτές την κάνουν αξιοσύστατη σε εξαντλημένους, χρονίως διαρροϊκούς και φυματικούς.
Πολλοί υποστηρίζουν ακόμη ότι η αγκινάρα είναι γαλακταγωγός και γι` αυτό σε πολλά μέρη την δίνουν ως τροφή σε αγελάδες για να έχουν άφθονο γάλα. Σημειώνουμε επίσης ότι τα παλαιότερα χρόνια θεωρούσαν την αγκινάρα μα και την θεωρούν ακόμα ως φαγητό με αφροδισιακές ιδιότητες αλλά και ως φάρμακο κατά των ρευματισμών, της αθωνίτιδος, του ίκτερου αλλά ακόμη και της λιθιάσεως.
Δεν είναι, φυσικά δύσκολο να καταλάβει κανείς ότι όλες σχεδόν οι πάρα πάνω ενδείξεις της αγκινάρας οφείλονται στο γεγονός, ότι ασκεί θεραπευτική επίδραση σε κάθε αρρώστια που έχει αφορμή της, τις διαταραχές των λειτουργιών του ήπατος. Για τη θεραπεία των διαταραχών αυτών παίζει φαίνεται σημαντικό ρόλο και η διουρητική ιδιώτης της αγκινάρας. Όσον αφορά τους ρευματισμούς και τις αρθρίτιδες, η ενέργεια της αγκινάρας δεν εκτείνεται στις λοιμώδεις μορφές.
