(Ζωολογίας – Πτηνά)
Γένος μεγαλόσωμων και μεγαλόπρεπων, πελματοβάμονων πουλιών που κατατάσσονται στην τάξη Χηνόμορφα και οικογένεια Χηνίδες (Νησσίδες).
Τρία είδη κύκνων ζουν στην Ευρώπη, Ασία και Βόρεια Αμερική. Είναι ο βασιλικός ή άφωνος κύκνος, ο άγριος κύκνος και ο κύκνος του Μπιγουίκ. Στην Αυστραλία ζει το είδος μαύρος κύκνος (Κύκνος ο μέλας) και στη Νότια Αμερική ο μελανόλαιμος κύκνος.
Ο πιο γνωστός είναι ο άφωνος κύκνος (Cygnus olor), που ονομάστηκε έτσι επειδή η φωνή του δεν ακούγεται καθόλου. Ζει στις λίμνες και τα ποτάμια των βόρειων περιοχών της Ευρώπης, Ασίας και Αμερικής.
Ο άφωνος κύκνος κινείται αδέξια στη στεριά, αποτελεί όμως πρότυπο μεγαλοπρέπειας και χάρης στο νερό και τον αέρα.
Ο λαιμός του είναι μακρύς και ευλύγιστος και του επιτρέπει να βρίσκει εύκολα την τροφή του μέσα στο νερό.
Τρώει διάφορα υδρόβια φυτά αλλά και μικρά υδρόβια ζώα.
Το ολικό μήκος του άφωνου κύκνου φτάνει το 1,5 μ., ενώ το άνοιγμα των φτερούγων του τα 2,1–2,3 μ.
Το βάρος του είναι γύρω στα 15 κιλά.
Οι κύκνοι ζευγαρώνουν το φθινόπωρο ή το χειμώνα.
Οι γαμήλιες επιδείξεις γίνονται την άνοιξη και είναι πραγματικά ένα ωραίο θέαμα.
Είναι μονογαμικό πτηνό και ζει με τον ίδιο σύντροφο για όλη του τη ζωή.
Η διεκδίκηση του θηλυκού από τα αρσενικά γίνεται πολλές φορές με αληθινές μάχες μέχρι θανάτου.
Αγαπά τη σύντροφο και τα μικρά του και είναι περιποιητικό.
Κάθε ζευγάρι έχει τη δική του περιοχή και συνεργάζεται για την κατασκευή της φωλιάς του. Έπειτα το θηλυκό γεννά 5–7 αβγά, τα οποία κλωσά για 5 εβδομάδες. Τα μικρά μόλις βγουν από το αβγό μπαίνουν αμέσως στο νερό και όταν γίνουν 4 μηνών μπορούν να πετούν. Όταν γίνουν ενός χρόνου αλλάζουν τα γκρίζα φτερά τους με ολόασπρο φτέρωμα.
Σε ηλικία 3–4 χρονών είναι ώριμοι για ζευγάρωμα.
Ζεί περίπου 50 χρόνια.
Οι κύκνοι δεν αλλάζουν περιοχή προκειμένου να βρουν τροφή· προτιμούν να πεθάνουν από την πείνα.
Το κελάηδημα του κύκνου ακούγεται μόνο όταν πρόκειται να πεθάνει· είναι το γνωστό κύκνειο άσμα.
Οι αρχαίοι το θεωρούσαν ως ιερό πτηνό του Απόλλωνα. Τον εκτρέφουν για διακοσμητικό πτηνό δεξαμενών, μεγάρων κήπων, πάρκων μουσείων και λιμνών. (GLi)
ΜΥΘΟΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΥΚΝΟ
Ένας Μύθος : Κάποτε ο Κύκνος, που ήταν γιος του πολεμόχαρου θεού και της Πελοπείας, ήθελε να χτίσει από κρανία ανδρών ένα ναό προς τιμή του πατέρα του γι’ αυτό σκότωνε όλους τους περαστικούς. Το ίδιο προσπάθησε να κάνει και με τον Ηρακλή. Ο Άρης έσπευσε στο πλευρό του γιου του και ανάγκασε τον ήρωα να απομακρυνθεί. Στη συνέχεια όμως ο Ηρακλής επέστρεψε και σκότωσε τον Κύκνο. Γι’ αυτό το περιστατικό υπάρχουν διάφορες παραλλαγές. Έτσι, διηγούνται πως ο Κύκνος συμφώνησε με τον Άρη να σκοτώσουν τον Ηρακλή. Κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης ο ήρωας σκότωσε τον Κύκνο και τραυμάτισε τον αθάνατο θεό στο μηρό.
Ένας άλλος Μύθος : Κάποιος άλλος ποιητής αφηγείται πως ο Κύκνος ήταν γιος του Άρη και της Πυρήνης και προκάλεσε σε μονομαχία τον Ηρακλή. (GLi)
