Νομός της Πελοποννήσου.
Έχει έκταση 2.991 τ. χλμ. και
πληθυσμό 176.876 κατοίκους.
Πρωτεύουσα του νομού είναι η Καλαμάτα (49.154 κάτ.).
Στο νομό υπάγονται και τα νησιά[GLi] Πρώτη, Σφακτηρία, Σαπιέντζα, Σχίζα, Βενέτικο κ.ά. μικρότερα.
ΦΥΣΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ.
Ο νομός Μεσσηνίας βρίσκεται στο ΝΔ άκρο της Πελοποννήσου.
Συνορεύει Β με το νομό Ηλείας, Α με τους νομούς Αρκαδίας και
Λακωνίας, ενώ Ν βρέχεται από το Μεσσηνιακό κόλπο και Δ από το Ιόνιο πέλαγος.
Οι ακτές είναι ομαλές και σχηματίζουν δύο κόλπους, το Μεσσηνιακό και της Κυπαρισσίας.
Στη δυτική ακτή βρίσκεται το λιμάνι της Πύλου ή λιμάνι του Ναβαρίνου.
Μπροστά στον όρμο του Ναβαρίνου βρίσκεται το μακρόστενο νησί Σφακτηρία που κάνει το Ναβαρίνο ένα από τα καλύτερα φυσικά οχυρωμένα λιμάνια.
Το δυτικό τμήμα του νομού είναι σχεδόν τελείως πεδινό.
Το ανατολικό, αντίθετα, είναι ορεινό.
Οι υψηλότερες κορυφές βρίσκονται στον Ταΰγετο στα σύνορα με τη Λακωνία. Στα σύνορα με την Αρκαδία βρίσκεται
το όρος Λύκαιο (1.421 μ.) και νοτιότερα η Νόμια ή Τετράζιο (1.389 μ.).
Οι κοιλάδες είναι πολύ εύφορες και αρδεύονται από τα ποτάμια Βελίκα, Νέδα, Πάμισο και Νέδωνα.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ.
Οι κάτοικοι του νομού ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία.
Η Μεσσηνία είναι γνωστή για τις ελιές, το λάδι, τη σταφίδα,
τα σύκα και τα πρώιμα κηπευτικά. Επιπλέον, κοντά στη Βελίκα και
την Κορώνη υπάρχουν μικρά ανθρακωρυχεία. Αξιόλογες είναι και
οι βιομηχανικές μονάδες επεξεργασίας γεωργικών προϊόντων.

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ.
Ο νομός περιλαμβάνει είκοσι εννέα δήμους:
Αβίας (3.089 κάτ.),
Αετού (3.264 κάτ.),
Αιπείας (2.574 κάτ.),
Ανδανίας (3.084 κάτ.),
Ανδρούσας (2.820 κάτ.),
Άριος (2.189 κάτ.),
Αριστομένους (3.413 κάτ.),
Αρφαρών (3.212 κάτ.),
Αυλώνα (2.626 κάτ.),
Βουφράδων (1.802 κάτ.),
Γαργαλιάνων (9.083 κάτ.),
Δωρίου (4.069 κάτ.),
Είρας (997 κάτ.),
Θουρίας (4.106 κάτ.),
Ιθώμης (2.466 κάτ.),
Καλαμάτας (57.620 κάτ.),
Κορώνης (5.067 κάτ.),
Κυπαρισσίας (8.648 κάτ.),
Λεύκτρου (5.558 κάτ.),
Μεθώνης (2.638 κάτ.),
Μελιγαλά (4.040 κάτ.),
Μεσσήνης (11.041 κάτ.),
Νέστορος (5.552 κάτ.),
Οιχαλίας (2.797 κάτ.),
Παπαφλέσσα (2.205 κάτ.),
Πεταλιδίου (3.601 κάτ.),
Πύλου (5.402 κάτ.),
Φιλιατρών (9.334 κάτ.),
Χιλιοχωρίων (2.916 κάτ.)
και τις κοινότητες Τρικόρφου (1.037 κάτ.) και Τριπύλας (626 κάτ.).
Διοικητικά ο νομός υπάγεται στην περιφέρεια Πελοποννήσου.
ΜΝΗΜΕΙΑ-ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν[GLi] οι αρχαιολογικοί χώροι της Μεσσήνης, της Πύλου, το ανάκτορο του Νέστορα κοντά στην Πύλο,
η πόλη της Καλαμάτας, κ.ά.