(Ηλεκτρονικά)
[ΟΡΙΣΜΟΣ ΘΥΡΙΣΤΟΡ]
Δίοδα θυρίστορ (Thyristor) :
Οικογένεια ημιαγωγών μονάδων, οι οποίες έχουν κοινά χαρακτηριστικά. Το δίοδο αυτό διαφέρει από όλους τους γνωστούς τύπους των διόδων.
Κατασκευαστικά το Θυρίστορ αποτελείται από τρείς επαφές «Ρ – Ν».
Λειτουργικά το δίοδο αυτό τροφοδοτείται μεταξύ ανόδου και καθόδου.
Επειδή όμως μεσολαβούν τα στρώματα « Ν » και « Ρ », το δίοδο δεν άγει. Προς τούτο τοποθέτησαν ένα τρίτο ηλεκτρόδιο στο δεύτερο κατά σειρά υλικό « Ρ ».
Στο ηλεκτρόδιο αυτό όταν δοθεί μία τάση θετικότερη της καθόδου τότε το δίοδο καθίσταται εντελώς αγώγιμο.[GLi] Το ηλεκτρόδιο αυτό ονομάζεται πύλη (Gate) και η τάση με την οποία τροφοδοτείται ονομάζεται τάση πύλης, ή, τάση ελέγχου.
Η χαρακτηριστική καμπύλη του Θυρίστορ φαίνεται στο πρόσθετο σχέδιο.
Τα Θυρίστορ χρησιμοποιούνται γενικά σαν αυτόματοι ηλεκτρονικοί ρυθμιστές (π.χ. τροφοδοτικές διατάξεις ελεγχόμενης λειτουργίας, φωτορυθμικά, κλπ.).
[ΕΠΕΚΤΑΣΕΙΣ – Θυρίστορ – thyristor]
Η έκφραση THYRISTOR χρησιμοποιείται για να χαρακτηρίσει μια ημιαγωγό διάταξη δύο καταστάσεων, η οποία αποτελείται από τρεις ή περισσότερες ενώσεις Ρ-Ν και έχει τη δυνατότητα να μεταπίπτει από την κατάσταση εκτός (λειτουργίας) στην κατάσταση εντός.
Ο πιο απλός τύπος THYRISTOR είναι του ελεγχόμενου ανορθωτή πυριτίου (SCR).
Τα θυρίστορ κυρίως εκείνα που έχουν περισσότερους από δύο ακροδέκτες, χρησιμοποιούνται σε κυκλώματα μετατροπής και ελέγχου της ηλεκτρικής ισχύος.
Οι κυριότεροι τομείς εφαρμογών είναι:
1. Μετατροπή εναλλασσόμενων τάσεων σε συνεχείς, ρύθμιση τάσης τροφοδοτικών διατάξεων, φόρτιση μπαταριών, χρησιμοποίηση σε συσκευές ηλεκτρόλυσης.
2. Αντικατάσταση ηλεκτρονόμων, συστημάτων ηλεκτρομηχανικών διατάξεων, χρησιμοποίηση σε κυκλώματα προστασίας από υπερφορτίσεις.
3. Έλεγχος ταχύτητας κινητήρων οικιακής και βιομηχανικής χρήσης.
4. Λογικά κυκλώματα, όπως πολυδονητές, υπολογιστήρες, διατάξεις συναγερμού και ασφάλειας.
5. Διάφορα κυκλώματα ελέγχου ισχύος, καθώς και κυκλώματα διαμόρφωσης (π.χ. ραντάρ),[GLi] γεννήτριες υπερηχητικών κυμάτων, κυκλώματα λέιζερ.
Η στάθμη ισχύος των εφαρμογών αυτών κυμαίνεται από μερικά mW (μιλιβάτ) μέχρι 100 MW (μεγαβάτ).
Υπάρχουν πολλοί τύποι THYRISTORS, οι σπουδαιότεροι από τους οποίους είναι: Δίοδος SHOCKLEY, GCS ή GTO, SCS, DIAC και TRIAC ή αμφίπλευρος SCR.