(ΒΟΤΑΝΙΚΗ)
Είδος εσπεριδοειδούς (Κιτρέα η τρυφερή) του γένους Κίτρος (Citrus) που ανήκει στην οικογένεια Ρουτίδες.
Κατάγεται από την Κίνα και την Ιαπωνία, από όπου και διαδόθηκε σε όλες τις παραμεσόγειες χώρες, στην Κ. Αμερική, στη Ν. Αφρική, στην Περσία, στην Ινδία, στις Φιλιππίνες κ.α. Στην Ελλάδα ήρθε γύρω στο 1827 και καλλιεργείται σε αρκετά μεγάλη έκταση (Κεντρική και Νότια Ελλάδα και νησιά). [GLi]Στην Κέρκυρα είναι γνωστή με το όνομα «κινετιά».
Είναι μικρό δέντρο, αειθαλές με πλούσια, θυσανωτή και όχι βαθιά ρίζα, μικρά μακρόστενα φύλλα και άνθη που βρίσκονται σε ετήσιους βλαστούς με πολλά φύλλα.
Ο καρπός, το μανταρίνι, είναι «ράγα», πλατυσμένος, με ανώμαλο φλοιό και πολλά καρπόφυλλα, με σάρκα γεμάτη από χυμό και ως 5 σπέρματα. Τα φύλλα, ο φλοιός του καρπού και τα άνθη είναι πλούσια σε αιθέρια έλαια, πολύ χρήσιμα στην αρωματοποιία.
Η μανταρινιά θέλει κλίμα σχετικά υγρό και θερμό (η θερμοκρασία το χειμώνα να μην είναι κάτω από 0°C).
Προτιμά έδαφος αμμοπηλώδες ή πηλοαμμώδες. Απαιτεί κανονικά ποτίσματα, αλλά το νερό δεν πρέπει να έρχεται σε επαφή με τον κορμό, γιατί προκαλείται σάπισμα. [GLi]Γι’ αυτό και γύρω από τον κορμό τοποθετείται χώμα σαν κολάρο.
Πολλαπλασιάζεται με σπόρο και εμβολιασμό.
Σπανιότερα χρησιμοποιούνται οι καταβολάδες και τα μοσχεύματα.
Εμβολιάζεται πάνω σε νεραντζιά, που είναι πιο ανθεκτική στις αρρώστιες, ιδίως την κομμίωση.
Από τα έντομα οι σπουδαιότεροι εχθροί της είναι τα κοκκοειδή, οι αφίδες, η θρίπα, η μύγα της Μεσογείου. Μύκητες προκαλούν τις σήψεις και την κομμίωση και ιοί τη μωσαϊκή κ.ά.
Οι πιο σπουδαίες ποικιλίες που καλλιεργούνται στην Ελλάδα είναι οι εξής:
- Σατσούμα, που ήρθε από την Ιαπωνία. Είναι πρώιμη, οι καρποί της χωρίς σπέρματα και σχετικά ανθεκτικοί στο κρύο.
- Η κοινή, που καλλιεργείται σε όλες τις περιοχές, ιδίως στην Κάλυμνο και είναι μέσης [GLi]πρωιμότητας.
- Γιάφας, που είναι εκλεκτή ποικιλία, με μεγάλους καρπούς που ωριμάζουν όψιμα.
Θρεπτικές αξίες της Μανταρινιάς
Μοιάζει με το πορτοκάλι όχι μόνο στην εμφάνιση αλλά και στα στοιχεία.
Είναι πλούσια σε μεταλλικά άλατα, επίσης ηρεμεί γιατί παρέχει ηρεμιστική δράση εντός της.
Στην Ιατρική η κατανάλωσή της [GLi] μειώνει σημαντικά την πιθανότητα καρκίνου του ήπατος,της καρδιάς, των εγκεφαλικών αλλά και του διαβήτη, βοηθώντας και την αρτηριακή πίεση.
Τα 100gr. θεωρητικά πάντα αποδίδουν 53 θερμίδες.
