Μυθολογικό τέρας των αρχαίων Ελλήνων και Αιγυπτίων. Κατά την Ελληνική Μυθολογία εξ απέστειλε τη σφίγγα ο θεός Άρης, ή, η θεά Ήρα, για να τιμωρήσει τους Θηβαίους.
Είχε μόνιμη κατοικία [GLi] ένα βράχο πριν από τη Θήβα και καθισμένη πάνω σ`αυτόν απεύθυνε στους διερχόμενους απ εκεί οδοιπόρους ένα αίνιγμα
– (Ποιο είναι το ζώο που περιπατεί το πρωί με τέσσερα πόδια, το μεσημέρι με δύο πόδια, και το βράδυ με τρία πόδια).
Εκείνους που δεν κατόρθωναν να το λύσουν το αίνιγμα, τους καταβρόχθιζε. Το αίνιγμα της Σφίγγας κατόρθωσε να λύσει ο Οιδίποδας και να απαλλάξει τους Θηβαίους από το τέρας, που έπεσε από το βράχο του και σκοτώθηκε, μόλις ο Οιδίποδας έλυσε το αίνιγμά της. Σε επιτύμβιες πλάκες, σαρκοφάγους, γλυπτά έργα και διακοσμήσεις πήλινων αγγείων συναντούμε πολλούς τύπους της Σφίγγας.
Ο επικρατέστερος είναι κεφαλή παρθένας σε καθιστό λιοντάρι.
Τεράστιες αναπαραστάσεις της Σφίγγας σώζονται στην Αίγυπτο, όπου χρησιμοποιούνταν ως έμβλημα των Φαραώ.
Η μεγαλύτερη και αρχαιότερη Σφίγγα είναι του μουσείου της Αίγινας, από μάρμαρο, έργο της Αττικής Τέχνης.
Επιμέλεια Άρθρου : Γεώργιος Λυμπερόπουλος
